Дорогие земляки!
Примите самые искренние поздравления с древним и светлым праздником Шагаа - Новым годом по лунному календарю!
Эта традиция корнями уходит вглубь веков, к культурным и историческим истокам тувинского народа. Однако в наши дни, сохранив яркую самобытность и национальный колорит, Шагаа превратился в событие интернациональное, в красивый и добрый обычай, сплачивающий все народы, проживающие в Туве, помогающий им понимать друг друга и бережно хранить дружбу и согласие.
И это вполне естественно. В культуре любого народа Новый год всегда символизировал обновление природы, а с ней и человека. Поэтому смыслы, заложенные в Шагаа, тоже понятны и близки каждому из нас, независимо от национальности, веры, гражданства, возраста и иных различий. Любить родину, чтить старших, беречь семью, сохранять чистоту помыслов, творить добро, быть честным во всем – это те общие для всех народов нравственные основы, на которых держится мир и жизнь, которые остаются неизменны от Шагаа к Шагаа, из века в век.
Пусть наступивший год Желтой земляной собаки будет лучше, чем год ушедший, позволит нам всем добиться самых высоких целей, реализовать самые смелые замыслы и осуществить то, о чем мечталось.
Тепла, уюта и понимания в ваших домах и семьях. Мира и благоденствия вам, дорогие земляки, и всем народам России. С праздником!
Шаг чаагай, шагаа чаагай! Амыргын-на амыргын, бүгү делегейниң аңгы-аңгы күрүнелеринде чурттап-амыдырап, өөренип-сургуулдап чоруур тыва деп омактыг, тыва дылдыг чонум силер бүгүдени кайгамчыктыг чараш байырлалывыс - ак чолдуг Шагаа найыры-биле байырымны чедирип, хүндүткелдиң дээди демдээ кылдыр - ак хадакты сөңнеп, энерел сеткил долган йөрээлдерим октаргайны таварыштыр салып тур мен! Курай, курай, курай!!! Тыва чоннуң чаагай чаңчылдарын салгалдардан салгалдарже дамчыдып бээр хүлээлгевисти эптиг-демниг сүзүктеп чор бис. Өгбелерден ужукталган чаңчылдарывысты улам күштелдирер дээш дыка хөй чаа чаңчылдарның ожуунга отту кывыстывыс. Ыдыктыг арттар-сыннарывыска чалбарып, овааларны артыш-биле айызап, ачы-буян хайырлаан саңывыска чажыывыс чажып, ак-көк дээр-деңгерлеривиске йөрээл-макталды ыдып чор бис. Ол дээш силерге улуу-биле өөрүп четтиргенимни илередип, ам-даа шак-ла ындыг бурунгаар чүткүлүвүс салбаалыңар, хүндүлүг чонум! Шагаа дээрге-ле, бүгү делегейде тыва омактыг кижи бүрүзүнүң сеткил-сагыжы чайгаар-ла көдүрлүп, өг-бүле бүрүзү өөрүп-хөглеп, аъш-чемниң эң-не сүүзүннүг дээжизин делгеп, чыл эргилдезиниң ээлчег ёзугаар дүжүп келир чылын ырлыг-шоорлуг, тывызык-кожамыктыг, кажык-тевектиг, даалы-тоолдуг, хондур мөргүлдер номчуп тургаш уткуп чор бис. Ол канчаар-даа аажок чоргааранчыг, өөрүнчүг, сүзүктүг! Көдээ суурларда чурттап чоруур чаңгыс чер-чурттугларывыстың хей-аъдын көдүрер, ажылчын олуттар ажыдар, улустарның сайгарлыкчы чоруун деткиир дээш үнүп турар 9 кызыл меңгилиг, Чер олуттуг, Сарыг Ыът чылын Тывага “Биче суурларга сайзарыл” чылы кылдыр Дээди Хуралга Айыткалга чарладым. Ону бүгү талазы-биле өөренип көргеш, суур бүрүзүнге тааржыр байдалдарын тодарадып тывар бис. Сайзыралдың аргаларын дилээрде, бир-ле дугаарында суур бүрүзүнүң төөгүзүн эки өөренип көөр херек. Бо суурга улус-чон чүнү кылып чораан, кандыг ажыл-агый ачызында бай-шыдалдыг чурттап чораанын улуг назылыг өгбелерден айтырып-тодарадыр херек. Мурнакчы хоочуннар ам-даа бистиң аравыста бар. Оларның арга-дуржулгазын айтырып, суурларның шупту чурттакчыларының киржилгези-биле чон чыыштарын кылыр херек. Чаа дүжүп келир Ыът чылында шак-ла мындыг улуг сорулгаларны боттарывыстың мурнувуста салып тур бис. Мээң чонумдан эң-не кол дилээр чүвем чүл дээрге, суурларның сайзыралынга кижи бүрүзү сеткилиниң ханызындан идепкейлиг киржип, кыдыындан көрүп олурбайн, кижи бүрүзү кылып билир мергежилиниң аайы-биле эгелээшкиннерни кылырыңарны дилээр-дир мен. Демнигде күштүг бис! Чүнү-даа кылып шыдаар бис! Хүндүткелдиг чонум! Чаа хүннүң баштайгы херелдери-биле, саңны салып, курайлап тургаш уткуп алырывыс Сарыг Ыът чылы бистерниң шуптувустуң идегелдиг эживис, коданывыстың болгаш малывыстың камгалакчы-хайгааракчызы, кезээ шагда шынчы өңнүүвүс болганда, бистерге улуг авырал-хайгааралын сөңнээр дээрзинге бүзүреливис, идегеливис, ынаныжывыс аажок улуг. Ынчангаш, бо чылын Ыът думчуу борбаңнатпайн, Уруг караа кылаңнатпайн чоруп көрээлиңер! Өг-бүлеңерге өөрүшкү-маңнайны, ажы-төлдериңерге аас-кежикти, дөргүл-төрелдериңерге кадыкшылды, мал маганыңар арбын өзүп-мандыырын, одар-белчиириңер четчип чоруурун, авыралдыг ачы-буян долган Шагаа йөрээлдерин сөңнеп тур мен! Шагаа-биле! Курай, курай, курай!
Глава Республики Тыва Ш. Кара-оол